John Lithgow in Verhalen van Hart .Rotonde Theatergezelschap Elk stuk dat de prijs van een kaartje waard is, of het nu in een Broadway-tempel of een zomerschuur in Maine is, heeft dezelfde verplichting: een verhaal vertellen dat het publiek met iets naar huis stuurt. Dit is een feit dat de meeste hedendaagse toneelschrijvers ervoor kiezen om te vergeten of te negeren, en een traditie die de vindingrijke, veelzijdige en charismatische John Lithgow viert in een aangename nieuwe Broadway-productie genaamd Verhalen uit het hoofd in het American Airlines Theater. Het is een avond van eruditie, magie en vreugde.
Het is geen lezing, maar een eenmansvertoning van de waarden waarmee Lithgow opgroeide, ingebed in de harten van hij en zijn drie broers en zussen, zoals doorgegeven door zijn vader, Arthur Lithgow. Arthur Lithgow, een verlegen en rusteloze acteur, leraar, regisseur en Shakespeare-historicus die elk stuk dat de bard ooit schreef, produceerde en opvoerde tijdens een opeenvolging van festivals in het middenwesten, leefde van zijn passie voor het toneel in plaats van geld, en stierf arm maar gelukkig , hij gaf zijn liefde voor het voorlezen van verhalen voor het slapengaan door aan zijn zoon John, die inderdaad een acteur van zeer hoge rang werd.
In Verhalen uit het hoofd, Mr. Lithgow haalt ontroerende herinneringen aan zijn vader op en vertelt twee van zijn jeugdfavorieten die zijn verzameld, samen met 98 anderen, in een versleten maar onbetaalbaar boek uit 1939, 1500 pagina's lang genaamd Tellers of Tales. Het boek is een familiestuk en je kunt de vingerafdrukken van zijn vader zien en voelen op de gebroken rug. De set waarop hij hen vertelt, die elke beschrijving met warmte en genegenheid illustreert, is van de gewaardeerde John Lee Beatty en bestaat uit een fauteuil en een paar kleine tafels op een verder leeg podium. De enscenering van Daniel Sullivan is minimaal, maar het beweegt Lithgow in en uit prachtig verlichte ruimtes die de geest van de verbeelding van de ster verlichten en de stemmingen van zijn interpretatieve vaardigheden accentueren. De rest is aan de man die twee verbazingwekkende uren lang de gang van zaken domineert en zijn toeschouwers betoverd achterlaat.
De avond is dus een bewerking door Lithgow van twee verhalen, elk in één bedrijf, gescheiden door een pauze die de sfeer van de eerste helft niet verbreekt, maar je gretig voorbereidt op de tweede. Eerst komt het korte verhaal van Ring Lardner uit 1925 Kapsel, een verhaal over verraad en wraak in een kleine stad verteld door de stadskapper terwijl hij door elk luguber hoogtepunt gaat terwijl hij een klant scheert in een kappersstoel, roddelend over de verschillende vrienden en buren in een schandaal van overspel en moord. Er is ook humor, want Lithgow zorgt voor elk geluidseffect, van de klap van het scheermes op de riem tot het klikken van de schaar en borstels op de bakkebaarden en kin. Lithgow heeft geluidseffecten geleverd voor animatiefilms en zijn ervaring laat zien.
Tweede bedrijf, gewijd aan een heel goede verandering van tempo door P.G. Wodehouse's dwaze stroom van excentrieke woorden in zijn verhaal Oom Fred vliegt voorbij, wordt voorafgegaan door Lithgows persoonlijke herinneringen aan de moeilijkheden van zijn vader na een operatie in 2002, toen het voorlezen van Wodehouse de depressie van de oude man verlichtte en zijn humeur verlichtte tot hij stierf in 2004.
Pratend over de kwetsbaarheid van zijn ouders in hun laatste jaren, smelt zijn gezicht in een masker van droefheid en wanhoop, en fonkelt dan van humor terwijl hij in een stroom van kletspraatjes het ludieke verhaal vertelt van een fop genaamd Pongo Twistleton, wiens geordende stadsleven verandert in farce wanneer hij in Londen wordt bezocht door zijn nukkige oom Fred van het platteland, met als hoogtepunt een reis naar het schilderachtige ouderlijk huis van de oude man, veranderd in een lelijke woonwijk. Het is een grillig verhaal over totale krankzinnigheid met een regenbui, een salon van rare poseurs, een papegaai en een nerd genaamd de roze kerel die paling gelei.
Met het risico zelf excentriek te klinken, moet ik toegeven dat ik geen van de acts precies vond wat ik zou omschrijven als fascinerend. De vreugde van de productie zijn niet echt de verhalen, maar de passie en het enthousiasme waarmee Lithgow ze vertelt. Van een slechte kapper tot een verliefd meisje tot een belachelijke weduwe die de lucht in gaat, de acteur brengt pijn, hilariteit en vragende nieuwsgierigheid met gekke overgave over. Het ene moment klinkt er een vrolijk Ohio-grinnik in zijn stem. Een tel later vormt zijn mond een buiging en vouwt zijn fade in het midden in een collage van Britse hoogdravendheid. Je besteedt zoveel tijd aan het genieten van de veelzijdigheid van John Lithgow dat je vergeet dat de verhalen, nou ja... vergeetbaar. En je verbaast je over de tsunami aan woorden die hij wist te onthouden, en je vraagt je af hoe hij het voor elkaar krijgt om ze acht keer per week vers te laten klinken.
Door de kunst van het vertellen nieuw leven in te blazen, blaast hij nieuwe energie en leven in een vervagende traditie op het podium. In John Lithgow: verhalen uit het hoofd hij vertelt er maar twee, maar hij laat je verlangen naar meer.
