Weekdag rollerbaan annex gay weekendspeeltuin de Roxy afgelopen maart gesloten om plaats te maken voor luxe appartementen. De geboorteplaats van de rollerdisco, de Empire Rolschaatscentrum , in Crown Heights, organiseerde afgelopen april zijn laatste skate na 73 jaar in het bedrijfsleven. Ondanks demonstraties om het te behouden, is het gebouw nu een opslagfaciliteit. Een jaar eerder Skate Key in de Bronx zijn deuren sloot.
Net toen liefhebbers van rolschaatsbanen hun grungy, old-school quad skates begonnen in te pakken, opende Roller Jam USA in juli op Staten Island op 236 Richmond Valley Road. Misschien is het passend dat een van de eerste nieuwe ijsbanen in New York City sinds de roller-disco-rage zijn hoogtepunt bereikte in het begin van de jaren tachtig, zich in Staten Island zou bevinden, de meest ongegeneerde, ontrendy, gezinsgerichte van de vijf stadsdelen. Nog passender is dat de DJ van Roller Jam's wekelijkse volwassen avond op zaterdag een Roxy-veteraan is.
Roller Jam USA is gevestigd in een deel van een uitgestrekt gebouw met één verdieping dat ooit een testfaciliteit was voor het ter ziele gegane bedrijf Lucent Technologies en nu een sportcomplex is.
Ze bliezen hier vroeger rotzooi op, vertelde algemeen directeur Phil Gallina, wiens familie Roller Jam USA runt, me afgelopen zondagmiddag op de ijsbaan.
Het is niet ondenkbaar dat er dingen zijn ontploft in de raamloze, met cement ommuurde, zwarte doos waarin de bescheiden ijsbaan is gevestigd. Anders zijn alle sporen van zijn vroegere industriële incarnatie weggevaagd. De inrichting is precies wat je zou verwachten van een rolschaatsbaan. Discoballen tollen aan het plafond, felgekleurde lichtstralen spatten over de ijsbaan ter grootte van een basketbalveld en worden weerspiegeld in de gladde, ovale vloer. De Top 40-hits die uit de speakers schalden, laten te wensen over. Ik had me een scène voorgesteld zoals die in Monster , waar Charlize Theron en Christina Ricci voor het eerst kussen op rolschaatsen terwijl Journey's 'Don't Stop Believing' op de achtergrond speelt.
Helaas, toen ik probeerde een INXS-nummer aan te vragen, kende geen van de drie jonge meisjes die in de concessiekraam werkten de groep. Omdat het beklimmen van de steile, open trap naar de DJ-booth in skates een te grote taak leek, moest ik de bandnaam op een servet schrijven.
Toegegeven, de meerderheid van de schaatsers die zondag op de ijsbaan stonden, waren jonger dan 18 en velen waren jonger dan 5. Toen ik wegvaagde (en een vriend meenam), verzekerde ik de ijsbaanbediende die me te hulp gleed in een gestreept scheidsrechtersuniform en rolschaatsen die ik had laten uitwijken om een peuter van drie voet lang te missen. Maar laten we eerlijk zijn, het is moeilijk om die vierwielige suède monsters aan te zetten.
Roller Jam USA is over het algemeen een PG-ervaring. Drinken is niet toegestaan op het terrein, maar 'je kunt doen wat je wilt voordat je hier bent', bood een medewerker aan. Tieners waren de kernmarkt waarop de familie Gallina zich richtte toen ze in de rolschaatsindustrie stapten. Voordien was er niets anders te doen voor tieners op Staten Island, zei dhr. Gallina. Je kunt naar het winkelcentrum gaan of bowlen. Nu komen ze hier.
Elke week gaan tussen de 700 en 800 middelbare scholieren naar de tieneravond bij Roller Jam USA, schat hij. Net als de rollerdisco's van de jaren 70, is het net zo goed een plek om te socializen als om te skaten.
Ze komen omdat het een soort club is, zei meneer Gallina. Soms is de ijsbaan leeg, maar alle banken en tafels [ eromheen] staan vol met kinderen die rondhangen.
Aangezien het evenement 18 jaar en jonger is, zijn de aanwezigen de feitelijke chaperonnes, die make-outsessies of handgemeen verbreken. Volwassen nacht - beperkt tot vrouwen boven de 23 en mannen boven de 26 - trekt ook ongeveer 300 tot 400 skaters per nacht. Families, feesten en een paar rolschaatsenthousiastelingen zijn verantwoordelijk voor de overige zaken. Een paar weken geleden kwam er volgens algemeen directeur John Jon een man helemaal uit Nederland (via Boston) naar Staten Island om te skaten op adult night. Hoewel ongeveer 90 procent van de klanten inwoners van Staten Island zijn, vermoedde dhr. Gallina, wordt het nieuws verspreid.
Ik sprak zondag met twee families die helemaal uit de Bronx en Brooklyn waren gekomen voor een middagje rolschaatsen. En dat is een lange weg. Een vliegtuig naar Boston pakken vanuit La Guardia is waarschijnlijk sneller dan de trektocht naar Roller Jam USA. Vanaf de veerboot neemt u de Staten Island Railroad naar Richmond Valley Road (de voorlaatste halte van de lijn); loop 10 minuten door een woonstraat zonder verkeer, afgezien van een paar ganzen; en steek een druk, commercieel kruispunt over naar het gebouw. De kronkelige, twee uur durende reis vanuit Manhattan maakt allemaal deel uit van de ervaring, maar degenen die onderweg hopen te genieten van de sfeer van een onbekend stadje, zullen misschien teleurgesteld zijn door de niet-zo-mooie route.
Op basis van de grootte en thuisbasis van de menigte bij Roller Jam, lijkt het alsof er een markt bestaat voor een nieuwe ijsbaan in Manhattan, maar houd je adem niet in. John Purcell, de uitvoerend directeur van Roller Skating Association International, een handelsgroep die meer dan 1.000 ijsbanen in het hele land vertegenwoordigt, zei dat de industrie op nationaal niveau is gestagneerd sinds de rage van de rolschaatsen in het begin van de jaren tachtig, niet meer dan in steden waar onroerend goed is duur.
Traditioneel zijn rolschaatsbanen familiebedrijven, dus ze hebben het afgelopen decennium tegen dezelfde problemen geworsteld als andere kleine bedrijven in Amerika, zei hij. Een van de uitdagingen waarmee oudere ijsbaaneigenaren worden geconfronteerd, vooral in plaatsen als New York, waar de vastgoedprijzen hoog zijn, is dat veel van hen bijna met pensioen gaan en mensen veel geld aanbieden om hun ruimte te kopen.
De meest succesvolle rolschaatsbanen in het land zijn die welke zijn gediversifieerd in activiteiten zoals lasergamen en familie-entertainment zoals springkussens of softplay, zei de heer Purcell. De groeiende populariteit van Roller Derby heeft ook weer wat opwinding in de sport gebracht.
Jeremiah Moss, de uitgever van Jeremiah's Vanishing New York -een blog die hij beschrijft als 'een doorlopend overlijdensbericht van mijn stervende stad' - heeft een meer sociologische kijk op de ondergang van de rolcultuur van New York.
'Rolbanen zijn gemeenschappelijke, groepsactiviteiten', zei hij. 'Op de ijsbaan spreekt iedereen af om goed op elkaar te letten, voorzichtig te zijn en als groep te spelen. Iedereen luistert naar dezelfde muziek. Maar mensen lijken nu veel meer geïndividualiseerd - aangesloten op iPods, BlackBerries, mobiele telefoons. En ze schenken geen aandacht aan anderen in hun sfeer.
'De cirkelvormige beweging van de ijsbaan heeft ook niet de stuwkracht van ambitie, het gaat nergens heen, maar rond en rond. Ik denk dat mensen tegenwoordig liever alleen hun iPod en rollerblade op het rechte stuk van een plek als Hudson River Park zetten.'
